Swiftda Variables, Constants va Literallar

1. O'zgaruvchilar (Variables)

Dasturlashda o'zgaruvchi — bu ma'lumotni saqlash uchun ishlatiladigan konteyner (xotira joyi). Masalan:

var num = 10

Bu yerda num — qiymati 10 bo'lgan o'zgaruvchi.

Swiftda o'zgaruvchilarni e'lon qilish

Swiftda o'zgaruvchi e'lon qilish uchun var kalit so'zidan foydalanamiz. Masalan:

var siteName: String
var id: Int

Bu yerda:

• siteName — String turidagi o'zgaruvchi. Faqat matn saqlaydi.
• id — Int turidagi o'zgaruvchi. Faqat butun son saqlaydi.

Swiftda bir marta tur e'lon qilingan o'zgaruvchining turini o'zgartirib bo'lmaydi.

O'zgaruvchilarga qiymat berish

O'zgaruvchiga qiymat berish uchun = operatoridan foydalanamiz.

var siteName: String
siteName = "swiftui.uz"

print(siteName)

Natija:

swiftui.uz

O'zgaruvchini turini ko'rsatmasdan ham e'lon qilish mumkin:

var siteName = "swiftui.uz"
print(siteName) // swiftui.uz

Kompilyator siteName matn ekanini avtomatik aniqlaydi.

O'zgaruvchi qiymatini o'zgartirish

O'zgaruvchilar qiymati keyin o'zgartirilishi mumkin:

var siteName = "swiftui.uz"

// yangi qiymat berilyapti	siteName = "apple.com"
print(siteName)

Natija:

apple.com

O'zgaruvchilarini nomlash qoidalari

• Nom harf, pastki chiziq _ yoki $ bilan boshlanishi mumkin:

var a = "hello"
var _a = "hello"
var $a = "hello"

• Raqam bilan boshlanishi mumkin emas:

var 1a = "hello" // xato

katta-kichik harflarni farqlaydi:

var A = 5
var a = 55

• var, String, class kabi Swift kalit so'zlaridan nom sifatida foydalanmang.

O'zgaruvchilarga mazmunli nom bering: numberOfApples Ko'p so'zli nomlarda camelCase ishlatiladi: myVariable, addTwoNums

2. Konstantalar (Constants)

Konstanta — qiymati o'zgarmaydigan maxsus o'zgaruvchi. Masalan:

let a = 5

a ga bir marta qiymat berilgandan keyin uni o'zgartirib bo'lmaydi.

Konstantani e'lon qilish

Swiftda konstanta let orqali e'lon qilinadi:

let x = 5
x = 10   // Xato

Natija:

error: cannot assign to value: 'x' is a 'let' constant

Konstantani qiymatsiz e'lon qilib bo'lmaydi:

let siteName: String
print(siteName)

Natija:

error: constant 'siteName' used before being initialized

Tavsiyalar:

• Agar qiymat dastur davomida o'zgarmasa, let ishlatish eng to'g'ri yo'l.
• Nomlash qoidalari o'zgaruvchilar bilan bir xil.

3. Literallar

Literal — bu dasturda aniq ko'rsatilgan qiymat. Masalan:

"Hello, World!", 12, 23.0, "C"

Literal ko'pincha o'zgaruvchi yoki konstanta qiymatini belgilashda ishlatiladi:

let siteName = "Apple.com"

Bu yerda siteName — o'zgaruvchi, "Apple.com" — literal.

Integer Literallar

Butun sonli literallar quyidagi turlarga bo'linadi:

Floating-point Literallar

Kasrli sonlar uchun ishlatiladi:

let piValue: Float = 3.14

Bu yerda 3.14 — floating-point literal.

Boolean Literallar

Faqat ikki xil qiymatga ega: true va false.

let pass: Bool = true

String va Character Literallar

Character — bitta Unicode belgi:

let someCharacter: Character = "S"

String — bir nechta belgilar ketma-ketligi:

let someString: String = "Swift is fun"

Shu tariqa Swiftda o'zgaruvchilar, konstantalar va literallar bilan tanishib oldik. Keyingi mavzuda ularning amaliy qo'llanilishini ko'rib chiqamiz.